شاید کلمه ی کوچینگ به گوش تان آشنا باشد، اما معنا و مفهوم دقیق آن را ندانید. در اینجا ما به زبان ساده مفهوم کوچینگ را برای شما بازگو می کنیم.
کوچینگ (Coaching) یک رابطه ی پشتیبانی دو طرفه بین کوچ (مربی) و مراجع (مراجعه کننده به کوچ) است.
در واقع کوچینگ، مکالمه یا گفتگویی است که فرد یا افراد را برای رسیدن به ایدهآل خودشان توانمند می سازد و با پرورش قدرت خودآگاهی و تصمیم گیری به افراد کمک می کند به هویت ایده آل خودشان تبدیل شوند، همچنین توان تغییر در افراد را افزایش می دهد.
هدف ایجاد توسعه، تغییر و بهبود در رفتار افراد است.
کوچینگ رابطه ای کاملا حمایتی است که در آن افراد ابتدا با کمک کوچ به خودشناسی می رسند و سپس با تعیین اهداف و جایگزین کردن عادات ریشهای به جای عادتهای همیشگی، در رفتار خود تغییر ایجاد می کنند تا با سرعت بیشتری به سمت هدف قدم بردارند.
اگر بخواهم با یک مثال مفهوم کوچینگ را بیشتر را شفاف سازی کنم:
فرض کنید فردی گرسنه است، شما برای کمک به او دو راه دارید:
- اینکه به او غذا بدهید تا سیر شود.
- اینکه به او غذا درست کردن را آموزش دهید.
در راه اول شما شخص را برای یک وعده سیر کردید اما در راه دوم برای همیشه ! در کوچینگ هم مسئله دقیقا همینطور است؛ شخص باید “یادگیری” را یاد بگیرد نه تعالیم را.
کوچینگ و تصمیم گیری
ما هر روز در حال تصمیم گیری هستیم، از تصمیمات جزئی تا تصمیمات بزرگ و اساسی.
تصمیماتی از قبیل تغییر شغل، راه اندازی کسب و کار یا تصمیم گیری در خصوص خرید کالاهای گرانقیمت و با ارزش.
اما کیفیت تصمیمات ما تا چه حد بالاست؟
بر اساس تحقیقات دناریلی، در کتاب نابخردی های پیش بینی پذیر، ما مستعد انتخاب گزینه های نامعقول هستیم.
دلیل چنین امری آنست که در برخی مواقع، به جای پیروی از منطق، از غرایز و محرک هایمان پیروی می کنیم.
در اغلب مواقع تمامی حقایق را در نظر نمی گیریم و تحت تاثیر تعصباتمان قرار میگیریم.
تسهیلگری در تصمیم گیری مراجعین یکی از مهارتهای اساسی کوچها می باشد.
کوچینگ برای چه کسانی مناسب است؟
تا اینجا شما را به طور کامل با مفهوم کوچینگ آشنا کردیم.
اینجا می خواهیم بگوییم چه افرادی بهتر است از کوچینگ استفاده کنند و چه افرادی استفاده نکنند!
در ابتدا، کسی که به کوچ مراجعه می کند مراجع نام دارد.
مراجع، شخصی است که در رسیدن به اهداف خود سردرگم است؛ یا سرعت کافی برای رسیدن به زندگی دلخواه ندارد یا مشکلی بزرگ سر راهش است و یا اصلا به دنبال ایجاد تغییر و بهبود مسیر است.
این شخص به کوچ مراجعه میکند تا برای رسیدن به آینده دلخواهش برنامه ریزی کند.
حال برویم سراغ اینکه چه کسانی بهتر است از کوچینگ استفاده کند؟
1. شخصی که از زندگی چیزی بیشتر از رفع نیاز های روزانه میخواهد:
بیشتر آدم ها به زندگی معمولی خودشان عادت کردهاند و در حد رفع نیازهای روزانه شان تلاش می کنند. اینکه نیازهایی مثل خوراک و پوشاک و … ضروری هستند کاملا صحیح است؛ اما بعضی از اشخاص به رفع نیازهای عادی روزانه راضی نیستند و دائما میل به رشد و پیشرفت دارند.
برای این افراد استفاده از کوچینگ بسیار موثر است چون بر روی بهبود و توسعه رفتار و شخصیت افراد تمرکز میکند.
2- شخصی که اهداف مشخصی در زندگی اش دارد:
برای این افراد، که کاملا میدانند از زندگی چه چیزی می خواهند کوچ مانند یک سرعت دهنده برای رسیدن به آن هدف مشخص عمل می کند. برای همین خوب است که این افراد از کوچینگ استفاده کنند.
3- شخصی که انعطاف پذیر باشد:
منظور از انعطاف پذیری، انعطاف پذیر بودن ذهن است. اینطور که، شخص اگر نقصی در خود یا کارش می بیند سریعا آن را قبول کرده و برای اصلاح آن تلاش کند.
4- شخصی که میل به تاثیرگذاری دارد:
به زبان ساده یعنی فردی که دوست دارد موثر باشد.
یکی از اهداف اصلی کوچینگ این است که به فرد یاد بدهد تاثیرگذار باشد و این زمانی ممکن می شود که خود فرد میل به این کار داشته باشد.
اگر فرد فقط خودش را ببیند و جامعه برایش اهمیتی نداشته باشد، کوچینگ برایش مناسب نیست.
وقتی انسان بتواند روی جامعه تاثیرات مثبت بگذارد مطمئنا به خودش احساس خوبی خواهد داشت.
5- شخصی که اهل مطالعه و یادگیری است:
مطالعه و یادگیری دو عنصر مهم در کوچینگ هستند.
حتما دیده اید افرادی که کتاب زیاد میخوانند در هر سنی باشند کاملا منطقی عمل میکنند. در جلسات کوچینگ حتما کتاب های معتبر بررسی و به کار گرفته میشوند.
6- شخصی که در زندگی اش مشکلاتی دارد:
مشکلات در زندگی همه ی ما وجود دارند.مشکلاتی از قبیل :
- ترس از شروع کار
- کمبود مالی
- ترس از ازدواج
- روابط نا موفق
- و…
اما حتما شنیده اید که می گویند اگر مشکلی تو را از پا در نیاورد، حتما قویترت می کند.
7- شخصی که از تغییر نمیترسد:
احتمالا شما هم افراد زیادی را دیدهاید که دائما از زندگی و شرایط فعلی خود ناراحت هستند و خود را قربانی سرنوشت میدانند؛ اما حاضر نیستند کمی تغییر برای زندگی بهتر را بپذیرند.
آدمها گاهی تنها چیزی که دارند امید به تغییر است. از آنجاییکه کوچینگ هیچ محدودیتی ندارد تغییر می تواند راه را برای رسیدن به خواسته هموارتر کند.
8- شخصی که برای خودش ارزش قائل است:
افرادی که برای خودشان ارزش قائل باشند قطعا دیگران را هم ارزشمند می دانند؛ از این جهت ارزش قائل شدن شخص برای خودش با خودشیفتگی تفاوت زیادی دارد.
انسان خودشیفته حاضر است از حق دیگران برای منافع خودش کم کند.
اما کسی که خودش را ارزشمند می داند در انتخاب دوست، کتاب ، جایگاه و … دقت به خرج می دهد تا وقتش تلف نشود.
کسانی که نباید از کوچینگ استفاده کنند!
- افراد نا امید
- افرادی که هدفی از زندگی کردن ندارند
- افرادی که خودشیفته هستند و فقط خودشان را می بینند
- افرادی که انتقاد پذیر نیستند و نمی خواهند عیب هایشان را ببینند
- افرادی که ذهن انعطاف پذیر ندارند
- افرادی که از تغییر و پیشرفت واهمه دارند
- افرادی که همه ی زندگی را در پول و مادیات می بینند
- افرادی که حاضر نیستند برای پیشرفت هزینه کنند.
اما این افراد هم در صورتی که رفتارهای نادرستشان را اصلاح کنند، می توانند از کوچینگ استفاده کنند.
کوچ چه کاری انجام می دهد؟
همانطور که قبلتر گفتم، کوچینگ یک گفتگو برای بهبود و توانمند سازی افراد است.
ابتدا کوچ باید به مراجع خود کمک کند تا به خودشناسی برسد سپس به مراجع کمک میکند تا درک کند چه چیزی میخواهد، کجا قرار دارد و میخواهد به کجا برسد. فاصله ی بین این دو را با کمک کوچ می پیماید.
در این مسیر کوچ با مراجع همراه می شود و باهم به پیدا کردن راه حل ها می پردازند؛ همچنین کوچ، مراجع را بابت رفتار ها و کارهایش مسئول می داند و او را پاسخگو نگه میدارد.
کوچ باید فردی باشد که تمامی کارهای مراجعش را زیر نظر داشته باشد و در صورت وجود اشتباه آن را نقد کند.
کوچ لازم نیست در زمینه کاری مراجع خود متخصص باشد؛ اما مراجع خود را فردی کاردان ، متخصص و خلاق میداند.
یکی از اصلی ترین مهارتهای کوچینگ مهارت پرسیدن سوال درست و هدفمند است.
کوچ با پرسیدن سوالاتی ماهرانه باعث یادگیری مراجع می شود.
کوچ، مراجع را نصیحت نمیکند و به او توصیهای نمیکند؛ کاری که کوچ باید انجام دهد سوال پرسیدن و گوش دادن است.
اینکه مراجع بداند چه تصمیمی بگیرد و بر چه چیزی تمرکز کند یا مشکلش چیست و به چه چیزی میخواهد برسد وظیفه خود مراجع است نه کوچ.
کوچ قرار نیست به گذشته برود و مشکلات گذشته را حل کند، او بر روی حال تمرکز می کند تا مراجع به آینده مورد نظرش برسد.
بطور کلی کوچ فردی حامی تغییر است؛ همیشه پیگیر رشد و توسعه ی فردی مراجع است.
کوچ حرفهای کیست؟
کوچ هایی که آموزش های بیشتر و پیشرفتهتری دیدهاند، تاثیر بیشتری بر روی سایرین داشته و کلاینتهای بیشتری هم برای خود خواهند داشت.
گواهی نامه بین المللی طلایی کوچینگ تنها از جانب فدراسیون بین المللی کوچینگ که به اختصار ICF نامیده می شود، صادر می گردد. با اینکه این روزها کوچ ها و مراکز بسیار متعددی برای گذراندن دوره های پیشرفته کوچینگ وجود دارند، ولی ICF تنها فدراسیون معتبر در کل دنیا به شمار می رود.
تفاوت کوچینگ با منتورینگ
برای پاسخ دادن به این سوال ابتدا باید بدانیم منتورینگ چیست.
در منتورینگ رابطه ی بین منتور و مراجعه کننده مانند رابطه استاد و شاگرد است.
اینطور که منتور شخصی با تجربیات بالا و دانش و تخصص کافی در رابطه با یک موضوع خاص است.
در این حالت منتور به شخصی که تجربه ی کمتری دارد (مراجعه کننده) کمک می کند و به سوالات ذهن او جواب می دهد.
مراجعه کننده از تجربیات منتور برای طی کردن مسیر مورد نظرش استفاده می کند.
منتورینگ رابطه ای بلند مدت است و نیاز به دانش و تخصص دارد.
پیش تر با مفهوم کوچینگ آشنا شدید ؛ اکنون به قسمتی از تفاوتهای بین منتورینگ و کوچینگ میپردازیم.
1- تخصص
منتور کسی است که در زمینه مورد نظر تجربه بالایی دارد و متخصص است. او این مسیر را رفته و اگر شما در کارتان دچار مشکل شده اید میتواند به شما کمک کند و راهنماییتان کند.
اما کوچ، معلوم نیست اصلا مسیر مورد نظر شما را رفته باشد، نیازی نیست تخصصی داشته باشد، او شما را راهنمایی و هدایت نمی کند، بلکه به شما کمک می کند که خودتان بتوانید مسیر درست را کشف کنید و از آن استفاده کنید؛ آن هم با کمک سوالهای هدفمندی که می پرسد.
2- سوال کننده
در منتورینگ مراجعه کننده سوالاتی در سر دارد که منتور جواب آن ها را تمام و کمال میداند و میتواند پاسخ دهد.
اما در کوچینگ کسی که سوال میپرسد، کوچ است نه مراجع. کوچ به کمک پرسیدن سوالات قدرتمند از مراجع باعث یادگیری او میشود.
3- تجربه
در منتورینگ، منتور از تجربیات شخصی خودش برای توصیه به مراجعه کننده بازگو می کند. اما در کوچینگ، کوچ مراجع را دعوت به زندگی خودش می کند تا بتواند ابعاد زندگی خود را از زاویه های دیگری ببیند.
مثال تفاوت منتورینگ و کوچینگ
در آخر با مثالی سعی می کنم تفاوت بین کوچینگ و منتورینگ را واضح تر بیان کنم
فرض کنید شخصی میخواهد برای کنکور درس بخواند و در این بین دچار مشکلاتی شده.
اگر به منتور مراجعه کند، منتور تمامی راهکارها را بر اساس تجربه خودش به او می آموزد؛ چیزهایی از قبیل اینکه چند ساعت درس بخواند، چگونه درس بخواند ؛ چه ساعتی درس بخواند ، از چه کتاب کمک درسی استفاده کند و ….
اما اگر همین شخص به کوچ مراجعه کند، کوچ با پرسیدن سوالاتی از قبیل: چه زمانی بهتر درس را میفهمی؟ فکر میکنی با چه روشی درس بخوانی نتیجه ی بهتری دارد؟ و… به شخص کنکوری کمک می کند تا خودش راه مخصوص به خودش و ابزارهای مورد نیاز را کشف کند.
تفاوت بین کوچینگ با مشاوره
وقتی شما پیش یک مشاور کسب و کار می روید، از او اطلاعاتی در این زمینه میخواهید.
بعضی از این اطلاعات را در مقالات گوگل هم میتوانید پیدا کنید.
مشاور به شما کمک می کند با درس گرفتن از اشتباهات گذشته آینده بهتری داشته باشید.
اما وقتی نزد کوچ میروید داستان کاملا متفاوت است.
شما در کوچینگ روی بهبود و توسعه وضعیت حال تمرکز میکنید.
محدودیتهای فعلیتان را شناسایی کرده و به دنبال رفع آن هستید.
شما با رفتن نزد کوچ به دنبال راه ها و استراتژی های کارآمد تری برای طرز فکر کردن هستید.
در کوچینگ شما به دنبال انگیزه و شوق رسیدن به هدف هستید.
این چنین چیزهایی را نمیتوان در سرچ گوگل پیدا کرد و در جلسات کوچینگ قابل انجام است.
تفاوت کوچینگ و رواندرمانی
شما هنگامی برای درمان به پزشک رواندرمان مراجعه میکنید، که احساس ایجاد اختلال و مشکلی کردهاید، این یعنی شما نقصی دارید که پزشک راه درمان آن را به شما تجویز می کند.
اما در کوچینگ، کوچ معتقد است که مراجعش شخصی کامل و دارای قابلیت رسیدن به موفقیت تمام و کمال است.
شما در اینجا نیازی به درمان ندارید، چیزی که نیاز دارید رسیدن به سطح بالاتری از موفقیت است.
البته اگر شخص واقعا نیاز به روان درمانی داشته باشد، کوچ باید به او توصیه کند که به پزشک مراجعه کند.
همچنین کوچ می تواند بر روند درمان او نظارت داشته باشد.
مثلا هنگامی که مچ دست شما در ورزش آسیب میبیند آیا شما به مربی ورزشیتان مراجعه میکنید؟ خیر.
واضح است که در چنین وضعیتی به تراپیست و پزشک مراجعه میکنید، همچنین در طی دوره درمان مربی شما هم وضعیت دستتان را در تمرینات لحاظ میکند.
رواندرمانی در حوزه حل مشکلات شناختی و هیجانی بسیار کارآمد است، منتهی در حوزه ایجاد تغییرات مثبت و رسیدن به اهداف، معمولا چندان کارآمد نیست.
علت این است که وقتی تمرکز بر مشکلات و نقاط قابل بهبود باشد، ذهن مراجع دائما به سمت پیدا کردن مشکلات و نقاط قابل بهبود میرود و همین احساسات منفی را در او تشدید میکند. در نتیجه مراجع در طول مسیر دچار افت انگیزه میشود و ذهنش به سمت دیدن فرصتها و امکانات جدید نمیرود.
در کوچینگ فرض بر این است که هر فرد در کنار نقاط قابل بهبود، یک سری نقاط قوت دارد و تمرکز روی نقاط قوت به او انگیزه میدهد تا مسیر رسیدن به هدف را طی کند. این موضوع را رویکرد روانشناسی مثبتنگر اثبات کرده است که برای ایجاد تغییرات مثبت به جای تمرکز بر ضعفها و نکات منفی فرد یا سازمان باید بر نقاط قوت و نکات مثبت آن تمرکز کنیم.
در واقع کوچینگ به دنبال حل مشکل نیست، بلکه میخواهد به فرد کمک کند تا از وضعیت خوب به وضعیت عالی ارتقا پیدا کند.
اصول اخلاقی کوچینگ
استانداردهای ICF در خصوص رفتارهای اخلاقی به شرح ذیل هست:
- به عنوان یک کوچ: من خودم را به شیوه ای هدایت می کنم که به طور مثبت بر حرفه کوچینگ تاثیر بگذارد. از درگیر شدن در رفتارها یا بیان اظهاراتی که ممکن است تاثیر منفی بر درک مردم یا قبول کوچینگ داشته باشند، اجتناب خواهم کرد.
- من به صورت آگاهانه هیچگونه اظهارات گمراه کننده یا نادرست را ارائه نخواهم کرد. من هیچگونه ادعای کاذبی را مرتکب نمی شوم.
- من به همه رویکردهای مختلف آموزشی احترام میگذارم. من به مشارکتهای سایرین احترام گذاشته و آن ها را طبق تصورات خودم توجیه نمیکنم.
- من از هر موضوعی که ممکن باشد به طور بالقوه به سوء استفاده از من منجر شود، آگاه خواهم بود.طبیعت کوچینگ این است که بر زندگی دیگران تاثیرگذار باشیم.
- من در هر حالی بایستی تلاش کنم تا مسائل شخصی را که ممکن است به تعارض و ایجاد اختلال منجر شود، شناسایی نمایم. هربار که شرایط ایجاب کند، به سرعت دنبال کمک های حرفه ای خواهم بود و خودم نحوه اتخاذ آنها را تعیین میکنم.
- من به عنوان یک ناظر یا کوچ، خودم را مقید به کدهای اخلاقی فدراسیون بین المللی کوچینگ در همه شرایط آموزشی خواهم دانست.
- من همه تحقیقات و گزارش ها را با صداقت، صلاحیت و مطابق با استانداردهای به رسمیت شناحته شده، انجام خواهم داد. من هر کاری را با رضایت از جانب کوچی ها انجام میدهم و از ارائه رویکردهایی که باعث بروز خطرات بالقوه میشود، اجتناب خواهم کرد. همه تحقیقات من مطابق با قوانین کشوری است که در آن زندگی می کنم.
- من با دقت به جمع آوری داده ها و ذخیره سازی و پشتیبانی از آن ها خواهم پرداخت. همه تمارین کوچینگ را به صورت محرمانه پیش خواهم برد و از همه قوانین قابل اجرا تبعیت خواهم کرد.
- من به هر شیوه ای با کارمندان ICF ارتباط برقرار خواهم کرد از طریق ایمیل یا تلفن البته در هر شرایطی متعهد به قوانین رسمی از جانب ICF هستم.
انواع کوچینگ
تا الان به تعاریف از کوچینگ و کوچ و مقایسه ی اینها با دیگر حوزه های مشابه پرداختیم. اکنون بطور خلاصه به تعریف انواع کوچینگ می پردازیم.
1- بیزنس کوچینگ چیست؟
حتما دیده اید که افراد مختلف از پلتفرمهای مختلفی مثل سایت و یا شبکههای اجتماعی ادعا میکنند که می توانند کسب و کارتان را از این رو به آن رو کنند!
اینها راه حلهایی کلی نگر به شما میدهند که در نهایت کمک چندانی به بهبود کسب و کار شما نمی کند.
اینجاست که بیزنس کوچ (Business coach) برای شما کمک کننده است.
بیزنس کوچ فردی است که تجربه بسیاری در زمینه کسب و کار و مدیریت آن دارد و از فراز و نشیبهای زیادی عبور کرده و به موفقیت رسیده است.
شاید برایتان سوال پیش بیاید که قبل تر گفتیم کوچ نیازی به تجربه و دانش خاصی ندارد؛ اما اینجا میگوئیم باید در کسب و کار با تجربه باشد! بله.
تفاوت واضحی که این شاخه از کوچ با دیگر شاخهها دارد این است که شخصی که بیزنس کوچینگ انجام میدهد، قطعا باید تجربه زیادی در زمینه کسب و کار داشته باشد و چندین سال با بالا و پایین کسب و کار سر و کله زده باشد تا سریعا بتواند به توسعه کسب و کار کمک کند.
این شخص میتواند راه حلهایی کاملا اختصاصی شده با کسب و کار خودتان ارائه دهد و موجب بهبود عملکرد و رفع نقاط ضعف در کسب و کارتان شود.
با ایجاد فرهنگ کوچینگ در کسب و کارتان می توانید پتانسیل کارکنان تان را بیش از پیش افزایش دهید و موجب بهبود بیزنس خود شوید.
همچنین به یاد داشته باشید که بیزنس کوچ، مشاور کسب و کار نیست! هیچگاه دیده اید که مربی فوتبال همراه بازیکن ها دور زمین بدود؟ خیر. این موضوع در کسب و کار هم صدق می کند.
2- کوچینگ اجرایی چیست؟
کوچینگ اجرایی (Executive coaching) ، فرآیندی است گفتگو محور برای توسعه ی مدیران و کارمندان ارشد یک مجموعه.
این فرآیند شامل پرسش و پاسخ هایی می شود که هدف آنها تسهیل رشد و توسعه شخصی و حرفهای مدیران میباشد.
کوچینگ اجرایی همان چیزی است که میتواند شرکتها و کسبوکارها را از مرز متوسط بودن به موفقیت برساند.
کوچ اجرایی شخصی است حرفهای، که به مدیران و اغلب کارمندان با استعداد، که توانایی رسیدن به مدیریت را دارند، کمک می کند به خودآگاهی برسند و سپس اهداف خود را بشناسند و استعداد خود را کشف کنند.
آنها مشاوره نمیدهند و معمولا از توصیه و راهنمایی خودداری میکنند؛ در عوض باعث می شوند که مراجع خودش راه حل را کشف کند. اما گاهی هم ممکن است در صورت رضایت مدیران توصیه یا مشاورهای کوتاه بدهند.
کوچ اجرایی جلساتی محرمانه و حمایتی برگزار میکند و سوال میپرسد و احتمالات را به چالش میکشد.
همانطور که گفتیم اغلب مراجع کوچ اجرایی، اشخاصی مستعد با تواناییهای بالقوه هستند که قابلیت رسیدن به مدیریت را دارند.
کوچ اجرایی در برابر مراجعش، مدیر ارشد و مدیر منابع انسانی سازمان مسئول است. او با مراجع جلساتی محرمانه برگزار می کند که صحبت های رد و بدل شده بین کوچ و مراجع هیچ گاه به مدیر وی فاش نمیشود؛ فقط در صورت نیاز و صلاح دید کوچ، جلساتی با مدیر ارشد و مدیر منابع انسانی بر پایه ی اصول ICF ) International Coaching Federation فدراسیون بین المللی کوچینگ) برگزار خواهد شد.
3- کوچینگ عملکرد چیست؟
به احتمال زیاد اصطلاح منطقه امن را شنیده اید!
بسیاری از افراد به دلیل ترس از تغییر و حفظ بقا سعی می کنند در وضعیت موجود بمانند و خود را از دنیای گسترده خارج از آن محدود می کنند.
باید بدانید که همه ما انسان ها پتانسیل هایی باورنکردنی درون خودمان داریم، اما چطور می شود که تعداد زیادی از انسان ها به خواسته هایشان نمی رسند؟
بسیاری از ما بخاطر دلایلی از قبیل تنبلی، اهمال کاری، عدم داشتن برنامه ریزی و بسیاری از دلایل دیگر نمیتوانیم به اهداف دلخواهمان برسیم.
در اینجا کوچینگ عملکرد (Performance Coaching) به خوبی می تواند موثر باشد.
کوچ عملکرد، شخصی است که با تسهیل مسیر رشد و بهبود عملکرد میتواند گامهای رسیدن به موفقیت را برای ما هموار سازد.
بسیاری از مدیران علاوه بر اینکه دغدغه توسعه عملکرد خودشان را دارند، دغدغه کارمندانشان را هم دارند؛ به این خاطر که سازمان هایی که کارمندانی با نقاط قوت زیاد و عملکرد قوی دارند همیشه به سوی توسعه حرکت میکنند.
کوچ بهبود عملکرد میتواند با اندازه گیری سطح عملکرد کارکنان و هدف گذاری و سعی در بهبود عملکرد آنها باعث افزایش بهره وری سازمان شود.
یک کوچ ابزار هایی دارد که با استفاده از آنها با شما ارتباط برقرار می کند و هراه شما بصورت مشارکتی مسیر رسیدن به خواسته هایتان را طی می کند.
در این مسیر کوچ با پرسیدن سوالات قدرتمند شما را به تفکر وامیدارد و در نهایت همه چیز برای شما شفاف شده و شما مسیر رسیدن به خواستههایتان را راحتتر طی خواهید کرد.
4- کوچینگ رهبری چیست؟
قبل تر در رابطه با تعریف کوچینگ توضیحات گسترده ای دادیم و گفتیم کوچینگ به افراد کمک می کند که خودشان راه و ابزارهای رسیدن به رشد را پیدا و اجرا کنند.
اکنون برای اینکه بخواهیم کوچینگ رهبری را تعریف کنیم نیاز داریم ابتدا بدانیم رهبری به چه معناست؟
تعاریف بسیار متفاوت و گسترده ای برای رهبری هست؛ ما در اینجا پرتکرارترین و معتبر ترین تعریف را به شما ارائه می دهیم.
رهبری در معنای عمومی یعنی توانایی پیشبردن فرد یا گروهی به سمت بینش یا هدفی خاص.
همچنین این واژه میتواند به عنوان توانایی انگیزه دادن و الهام بخشی اشاره شود.
کوچینگ رهبری (Leadership Coaching) که گاهی از آن به عنوان کوچینگ اجرایی هم یاد می شود سعی بر ارتقای توانایی های مراجعه کننده و در نتیجه افزایش بهره وری سازمان دارد.
در کوچینگ رهبری یک رابطه ی دو جانبه بین رهبر و کوچ وجود دارد.
در اینجا رهبر می تواند یک مدیر ارشد، صاحب کسب و کار یا سوپروایزر باشد.
هدف از این کار یک تغییر رفتار ثابت است، که در زندگی کاری یا شخصی رهبر باعث رسیدن به هدف مورد توافق و یا حتی کیفیت شود.
کوچینگ رهبری ذاتا یک فرآیند فردی است، که در آن تمرکز بر ارتقای توانایی های رهبر، موجب پیشرفت سازمان می شود.
همچنین کوچینگ رهبری تنها بر رشد فردی تمرکز ندارد بلکه توسعه ی فردی هم جزئی از این فرآیند می باشد.
در هر سازمانی رهبران و مدیران باید سعی در بهبود عادات و ارتقای عملکرد خود داشته باشند، زیرا که نتیجه ی وجود رهبران کاردان، داشتن سازمانی پیشرفته و موفق خواهد بود.
کوچینگ رهبری می تواند باعث تسهیل و سرعت بخشی به این مسیر شود.
5- کوچینگ زندگی چیست؟
حتما دیده اید که هر هفته و هرماه قفسه ی کتاب فروشی ها پر است از کتاب هایی که میخواهند به ما روش بهتر زندگی کردن را بیاموزند.
قبول دارید که این کتاب ها اگر جز پر فروش ترین و بهترین ها هم باشند بازهم فراموش می شوند و جایشان را به کتاب هایی با روش های جدید می سپارند؟
این یعنی اینکه نمی شود برای همه ی انسان ها یک راه برای رسیدن به خوشبختی و زندگی بهتر ارائه کرد زیرا که هر انسان منحصر به فرد بوده و ویژگی ها ، افکار، آرزوها و عقاید متفاوت با دیگری دارد.
جمله ی معروفی هست که میگوید هیچ کس تو را بهتر از خودت نمی شناسد؛ این یعنی انسانها خودشان تمامی ویژگی های شخصیتی، تمامی نقاط ضعف و قوت خودشان را بهتر از هر کسی میدانند اما گاهی ممکن است به هر دلیلی نتوانند از اینها به شناخت کافی برسند.
کوچینگ زندگی (Life Coaching) به آنها کمک می کند که خودشان نقاط قوت و یا حفره های شخصیتی خودشان را بشناسند و سعی در بهبود آنها داشته باشند.
کوچینگ زندگی نوعی مشاوره است که به شما در حل مشکلات و تصمیم گیری درست کمک می کند.
مطمئنا بارها برایتان اتفاق افتاده که مشکلی برایتان به وجود آمده و شما به تنهایی نتوانستید آن را حل کنید و یا بر سر دوراهی قرار دارید و نمیدانید چطور تصمیم درستی بگیرید؛ در این حالت شما به دوست یا آشنایی که قبول دارید از شما عاقل تر و با تجربه تر است مراجعه می کنید.
کوچینگ زندگی هم به همین صورت است .
زمانی که شما نتوانید جواب کامل یا درستی از دوست و آشنا بدست بیاورید، مراجعه به کوچ زندگی کمک شایانی به شما خواهد کرد.
6- کوچینگ سلامت چیست؟
کوچینگ سلامت (Health Coaching ) ابتدا در بین ورزشکاران حرفه ای رواج داشت اما اکنون هر شخصی که حتی تفریحی ورزش می کند هم می تواند به کوچ سلامت مراجعه کند.
یکی از معتبر ترین دانشکده های علوم تغذیه آمریکا کوچینگ سلامت را اینطور تعریف می کند:
“شخصی معتبر، منتور و حمایت گر در زمینه سلامتی، که افراد را به سمت انتخاب های درست سلامتی تشویق میکند. کوچ های سلامتی مراجع ها را حمایت می کنند تا به اهداف سلامتی خود از طریق تنظیم سبک زندگی و رفتاری دست یابند.”
شاید تجربه این را داشته باشید که یک نفر از یک رژیم غذایی استفاده می کند و نتایج خیلی خوبی از آن گرفته اما وقتی شما دقیقا همان را اجرا می کنید نتیجه ی قابل قبولی از آن نمی بینید و یا اصلا برای شما برعکس عمل می کند.
اینجاست که کوچ های سلامتی به شما کمک می کنند. کوچ سلامت با توجه به ویژگی های شخصی و منحصر به فرد شما برنامه ای تنظیم می کند تا شما را کم کم و با آرامش خاطر به نتیجه ی دلخواهتان برساند و بتوانید فردیت زیستی خودتان را کشف کنید؛ این همان فوت کوزه گری ای است که کوچ هارا از سایر خدمات جدا می سازد.
در این زمینه هدف شما هر چیزی باشد، چیزهایی از قبیل کاهش وزن، اصلاح رژیم غذایی، افزایش وزن و یا هر چیز دیگری؛ کوچ سلامت به شما گوش می دهد و کمک می کند خودتان بفهمید که چرا و برای چه چیزی تلاش می کنید و همچنین از بین هزاران دستورالعمل و رژیم تغذیه ای راه حلی که برای خودتان و بدنتان مفید است را پیدا کنید.
7- کوچینگ شغلی چیست؟
کوچینگ شغلی (Career Coaching ) به افراد کمک می کند تا موقعیت های حرفهایشان را به سطوح بالاتری ارتقا دهند.
کوچینگ شغلی به افراد در زمینه های:
- انتخاب شغل
- انتخاب رشته ی تحصیلی
- ارتقای شغل
- تغییر شغل
- ایجاد انگیزه در مسیر شغلی
- و …
کمک می کند.
این شاخه از کوچینگ شما را در رسیدن به حرفه ایده آل و استراتژیهای بلند مدت شغلی پشتیبانی می کند.
مشکلاتی از قبیل کمبود کار در بازار کار و حتی اشخاصی که اشتغال هم دارند شاید از ثابت ماندن سطح شغلی خود ناراضی باشند و با شغل ایده آل خود فاصله زیادی داشته باشند. کوچ های شغلی این مسیر ناهموار را برای این افراد هموارتر می کنند.
لازم است بدانید کوچینگ راه حل محور است و در آن کوچ سعی بر این دارد که مراجع را وادار به تفکر در مورد مشکل و پیدا کردن راه حل آن کند.
در حالی که مشاوره فرآیند محور است و شما در آن به بررسی مشکلات و مسائل شغلی و احساسی و … میپردازید.
به زبان ساده؛ کوچینگ شغلی به افراد کمک می کند تا موقعیت شغلی شان را همراه با انگیزه و صداقت بیشتری ارزیابی کنند و در نهایت به سطوح بالاتری ارتقا دهند.
8- کوچینگ ثروت چیست؟
کوچینگ ثروت (Wealth coaching) مانند دیگر شاخه های کوچینگ رواج یافته نیست . این شاخه جدیدا به کوچینگ اضافه شده؛ در اینجا موضوع اصلی مورد بحث این است که تعریف شما از ثروث چیست؟
بسیاری از افراد با شنیدن ثروت ذهنشان به سمت پول و مسائل مالی می رود. اما ثروت یعنی دارا بودن.
میدانید که کوچینگ براساس تفکرات خود شما انجام می شود و تاکید بر منحصر به فرد بودن طرز فکر، عقاید و … دارد.
در جلسات کوچینگ ثروت، شما باید به این فکر کنید که داشتن چه چیزی به شما آرامش و حس ثروت می دهد؟
ثروت برای شما در چه چیزی خلاصه می شود؟ پول؟ روابط عاطفی؟ احساسات معنوی؟ این چیزی است که خود شما باید در مورد آن تصمیم بگیرید.
کوچینگ ثروت شاخه ای است که سابقه ی زیادی در میان تخصص های مختلف کوچینگ مثل بیزنس کوچینگ و … ندارد و اساس کار آن میزان تفاوت نگرش افراد از درآمد ، پول و ثروت است.
کوچ ثروت هم مانند دیگر کوچ های حرفه ای، این را در هر زمینه ای که شما بخواهید انجام می دهد و این شما هستید که ثروت و دارایی را تعریف می کنید و برای رسیدن به آن هرکاری لازم باشد (کارهایی از قبیل اصلاح عادات، تغییر رفتار و …) انجام می دهید.
یک کوچ با صلاحیت کاری می کند که شما را عمیقا به خود واقعی و درونی تان نزدیک کند تا شما خواسته های عمیق خود را کشف کرده و بتوانید راحت تر و سریع تر به آنها دست پیدا کنید.
9- کوچینگ مالی چیست؟
بعضی از افراد هر چقدر سعی می کنند درآمدشان را بالا ببرند، باز هم آخر ماه باید نگران هزینه ها باشند و یا بعضی ها در هزینه هایشان مشکلی ندارند، اما هیچ وقت نمیتوانند پس انداز کنند.
درست است که پول خوشبختی نمی آورد و همه چیز در پول خلاصه نمی شود؛ اما بالاخره پول هم بخشی از زندگی همه ی انسان هاست و حداقل آن برای رفاه نیاز است همچنین کمبود آن می تواند باعث ناراحتی و نگرانی افراد شود.
کوچینگ مالی(Financial Coaching) با نظر خود مراجع، برنامه ی مالی منطقی ای برای او تنظیم می کند.
همچنین سعی می کند در این برنامه تمرین عادت های جدیدی در استفاده از منابع مالی اش قرار دهد.
این برنامه منظم برای بهبود و رسیدن به هدف های مالی مراجع است.
میدانید که کوچینگ برای درمان یک اختلال ذهنی و یا حل مشکلات یک رابطه طراحی نشده؛ امکان دارد که کوچ در زمینه ی مورد نظر مهارت خاصی نداشته باشد اما صفر تاصد همراه مراجع خودش خواهد بود و او را حمایت می کند.
کوچ می تواند ” خود کنترلی ” را به مراجعش بیاموزد؛ در صورتی که آن مراجع در موقعیت های مختلف در کنترل کردن خود و احساساتش دچار مشکل باشد.
10- کوچینگ رشد معنوی چیست؟
کار اصلی کوچینگ این است که ما را از عمیق ترین لایه های درونمان آگاه کند؛ اصلا اساس کوچینگ آگاهی و خودآگاهی است.
همچنین کلمه ی معنوی به معنای جوهره و درون انسان است. هر انسانی با افزایش خودآگاهی می فهمد که میل به اعمالی نظیر همدلی ، خدمت، انسانیت و … دارد.
زیرا که انجام دادن این اعمال در نهایت باعث ایجاد حس رضایت از خود برای او می شود.
در کوچینگ هم همه سعی بر این است که افراد در نهایت به خواسته قلبی و درونی خود رسیده و رضایت از خود را بدست آورند.
وجود ما از 2 بخش تشکیل شده:
- بخشی که همیشه انتقاد می کند ، سوال می پرسد و توصیه می کند.
- بخشی که ذاتا همه چیز را می داند و فقط کافیست به او گوش دهید.
مولانا می گوید: بیرون ز تو نیست هرآنچه در عالم هست، از خود بطلب هرآنچه خواهی که تویی.
همچنین کوچ هم می گوید من جواب سوال تو را نمیدانم، جواب سوالات تو درون خود توست فقط کافیست آن را کشف کنی.
ذهن انسان توانایی آن را دارد که موانعی بر سر راه شناخت و آگاهی او ایجاد کند و نگذارد انسان به آگاهی کامل برسد؛ کاری که کوچینگ رشد معنوی انجام می دهد این است که به شما کمک می کند موانع سر راه آگاهی تان را بردارید.
همانطور که مولانا می گوید: نیازی نیست عشق را جستجو و کشف کنید، فقط کافیست موانع سر راه شناخت آن را بردارید.
با شناختن عمق وجود خودمان و اعتماد و آگاهی از آن می توانیم به تصمیمات درستی برسیم.
11- کوچینگ تحصیلی چیست؟
اینکه شما بخواهید برای پیشرفت درسی به کوچ تحصیلی مراجعه کنید یا به مشاور تحصیلی؛ امری است که کاملا به خود شما بستگی دارد.
شما ابتدا باید ببینید دقیقا چه چیزی می خواهید؟
بعضی ها نیاز به برنامه ی از پیش منظم شده همراه با ریز ترین جزئیات از قبیل نام درس و ساعت خواندن دارند. که این در مشاوره قابل انجام است.
در کوچینگ تحصیلی (Educational Coaching) نه تنها از برنامه از قبل نوشته شده خبری نیست بلکه شما را با پتانسیل هایتان آشنا می سازد. شما در جلسات کوچینگ تحصیلی می توانید در رابطه با اتفاقات کلاس و … صحبت کنید، کوچ به شما گوش فرا خواهد داد.
در کوچینگ تحصیلی به جای آموزش دیدن تکنیک های آموزشی و حفظ کردن آنها، ” یادگیری ” را می آموزید؛ آن هم با تکیه بر توانایی های خودتان.
هدف کوچینگ تحصیلی بهبود عملکرد مطالعه ی شماست و سعی بر این دارد که شما را به مطالعه ای هر چه هوشمندانه تر برساند.
12- کوچینگ روابط چیست؟
کوچینگ روابط (Relationship Coaching) به افراد دارای سلامت روانی کمک می کند که به انتظارات و هدف هایی که در رابطه شان دارند برسند.
کوچینگ روابط برای زوجین به کار می رود و سعی در هدف گذاری و توانمند سازی آن ها برای رسیدن به آن اهداف دارد.
البته کوچینگ رابطه ی عاطفی نمی تواند جایگزین زوج درمانی که کار روانشناسان با تجربه است، باشد زیرا که در زوج درمانی تمرکز بر روی آسیب شناختی رابطه و اصلاح الگوهای نادرست می باشد.
در کوچینگ روابط، کوچ بر روی جنبه های مثبت و سالم رابطه تمرکز می کند.
همچنین زوجینی که به کوچ مراجعه می کنند دنبال تجویز درمان خاصی نیستند ؛ فقط می خواهد توانمندی خود را برای رسیدن به اهداف شخصی شان در رابطه بدست آورند.
لازم است بدانید پس از کشف خواسته ها و هدف ها، کوچ بطور کامل تمام مسیر را تا رسیدن به آنها همراه شما می آید و شما را حمایت خواهد کرد.
13- کوچینگ ورزشی چیست؟
در دنیای مدرن امروز ورزش کردن به امری مهم در زندگی هر فردی تبدیل شده.
بعضی از افراد ورزش را به عنوان یک بخش اساسی از زندگی خود قرار می دهند و یا بعضی دیگر به عنوان تفریح و برای سلامت جسم و روحشان ورزش می کنند.
افراد می توانند اهداف متفاوت و منحصر به فردی از ورزش کردن داشته باشند.
وجود کوچینگ ورزشی( Sport Coaching) به شما در تسهیل و رسیدن به هدفتان کمک می کند.
بسیاری از افراد که ورزش حرفه ای انجام می دهند به دلیل فشار و سختی کار درست نزدیک رسیدن به هدف تسلیم می شوند؛ زیرا که در آن زمان آسان ترین راه تسلیم شدن است.
اگر حمایت و پشتیبانی این افراد بر عهده ی کوچ های ورزشی باشد، هیچ گاه تسلیم شدن آن ها را قبول نخواهند کرد و با یادآوری خواسته ی درونی شان به آنها انگیزه برای پیمودن ادامه ی راه را می دهند.
کوچ های ورزشی بنا بر خواسته ی خود مراجع نه تنها کمک می کند که کم کم به برتری از دیگران برسید، بلکه کمک می کند از انجام دادن رشته ی ورزشی بیشترین لذت را برده و به موفقیت دست پیدا کنید.
واضح است که کوچ ورزشی در تمام مسیر رسیدن به هدف همراه شما خواهد بود و پشیبان و حامی ای دلگرم کننده برایتان خواهد شد.
5 پاسخ
ما آدم ها توی زندگیمون داستانهای زیادی داریم .داستان هایی که اگه بشینی پاش کلی باور و ارزش ازش درمیاد، باورهایی که دارن به انتخاب های ما جهت میدن. یه سری الگوهای تکراری از زندگیمون پیدا میشه که همونان که سالهاست مارو هدایت میکنند.
شاید اگر بتونیم خوب این داستان ها رو بشنویم ، بتونه بهمون کمک کنه تا گره هایی از زندگی رو باز کنیم. خیلی مواقع حتی پیروزی ها و موفقیت های مهم زندگیمون هم به مرور زمان به فراموشی سپرده میشه ، موفقیت هایی که اگر ببینیمشون اعتماد به نفس ها و انگیزه های از دست رفته خیلی از ماها رو بهمون برمیگردونه.
ما آدم ها نیاز به شنیدن و شنیده شدن دارم.ما نیاز داریم داستان های خودمون رو بشنویم . لازمه داستان های آدم های دیگه رو بشنویم.
ما با شنیدن داستان زندگی خودمون و دیگران، فرصت دوباره دیدن خودمون رو پیدا میکنیم و همین طور به بقیه آدم ها این فرصت رو میدیم تا خود متفاوت تری از خودشون رو ببینند.
وجود یک کوچ در کنار ما تجربه این حس خوب رو برامون فراهم میکنه ،او با شنیدن بدون قضاوت داستان های ما این فرصت رو فراهم میکنه تا بتونیم بهتر و از زاویه متفاوت تری این نگاه رو داشته باشیم وخلق زندگی دوست داشتنی خودمون رو به دستان خودمون جشن بگیریم.
ما آدم ها توی زندگیمون داستان دارم، اونا رو فراموش نکنیم .
سلام
مقاله جالبی بود من مطالعه کردم و از توضیحات شما لذت بردم. نکات بسیار جالبی رو در مورد کوچینگ و مهارتهای مختلف آن توضیح داده بودید. من خیلی دنبال کوچ رابطه هستم و اینجا باشنیدن تعریف شما از کوچ رابطه بسیار با موضوع ارتباط گرفتم.
برای من آشنایی با مواردی که گفتیدفوق العاده بود.
رواندرمانی در حوزه حل مشکلات شناختی و هیجانی بسیار کارآمد است، منتهی در حوزه ایجاد تغییرات مثبت و رسیدن به اهداف، معمولا چندان کارآمد نیست.
علت این است که وقتی تمرکز بر مشکلات و نقاط قابل بهبود باشد، ذهن مراجع دائما به سمت پیدا کردن مشکلات و نقاط قابل بهبود میرود و همین احساسات منفی را در او تشدید میکند. در نتیجه مراجع در طول مسیر دچار افت انگیزه میشود و ذهنش به سمت دیدن فرصتها و امکانات جدید نمیرود.
در کوچینگ فرض بر این است که هر فرد در کنار نقاط قابل بهبود، یک سری نقاط قوت دارد و تمرکز روی نقاط قوت به او انگیزه میدهد تا مسیر رسیدن به هدف را طی کند. این موضوع را رویکرد روانشناسی مثبتنگر اثبات کرده است که برای ایجاد تغییرات مثبت به جای تمرکز بر ضعفها و نکات منفی فرد یا سازمان باید بر نقاط قوت و نکات مثبت آن تمرکز کنیم.
در واقع کوچینگ به دنبال حل مشکل نیست، بلکه میخواهد به فرد کمک کند تا از وضعیت خوب به وضعیت عالی ارتقا پیدا کند.
سلام ، به نظر شما شغل هایی مثل کوچینگ و سخنرانی انگیزشی و مشاوره و… چه چشم اندازی در ایران دارن؟
تشکر